Herkomstnaam
Een herkomstnaam is in de antroponymie een achternaam die aangeeft waar iemand vandaan komt. Het grote verschil met een adresnaam is dat, ten tijde van het ontstaan van de naam, een adresnaam een huidige woonplaats en een herkomstnaam een voormalige woonplaats aanduidde. Een herkomstnaam bevat geregeld een geografische referentie, maar deze is vaak algemener dan die van een adresnaam. Voorbeelden van herkomstnamen zijn: De Vries, Van Oostenrijk, Schot(s)man, De Grieck, Van Noorwege enzovoorts.
Bij het constateren moet een slag om de arm gehouden worden met de precieze afkomst, de algemene geografische kennis ten tijde van het ontstaan van de naam was niet altijd even goed. Een persoon die den Turck genoemd werd hoefde niet per definitie uit Turkije te komen. Turkije was synoniem voor een ver oord, omdat dit voor mensen in de Middeleeuwen al bijna het einde van de wereld betekende.
Daarnaast kon iemand die volgens de Nederlander of Vlaming Duits klonk Duyts genoemd worden, terwijl de persoon in kwestie helemaal niet Duits was.
De meest voorkomende herkomstnaam van Nederland is De Vries.
Lijst
Van meest voorkomende Nederlandse herkomst achternamen, deze zijn veelal afkomstig van pachters of bewerkers van gronden van leenheer en/of verpachters.
A
Aardappel
Aardbei
Adelmeijer
Akker
Akkerdaas
Appelboom
Appelmelk
B
Bargeboer
Bats
Beemsterboer
Beenakker
van Beesten
Bergboer
Biesboer
Biest
Biet
Bietenaar
Blaauwboer
Bloemzaad
Boekwijt
Boer
Boerakker
Boerbank
Boerboom
Boerendans
Boerendonk
Boerenfijn
Boerenkamp
Boerenstam
Boerenveen
Boerewinkel
Boerhave
Boerhof
Boerhoop
Boerkamps
Boerkool
Boerlage
Boerland
Boerleder
Boerlijst
Boermeester
Boersbroek
Boerstal
Boerstoel
Bokje
Bolstier
Bonestroo
Bontekoe
Boogert
Boonemmer
Boomgaard
Boonacker
Boonstoppel
Boonzaayer
Boter
Boterenbrood
Boterhoek
Boterman
Brakeboer
Brandveen
Bravenboer
Broodkoorn
Bruinekool
Buiskool
Bul
Bunder
Buijsrogge
C
Calkoen
Citroen
van den Crommenakker
D
Damboer
Deterd Oude Weme
Detert Oude Weme
Deeltekaas
Dikkeboer
Dolleboter
Dorsen
Dorsman
Druif
Druiventak
Dubbelboer
E
Edelschaap
Eendebak
Eenkoren
Eg
Eggen
Ei
Eigenbrood
Eg
van den/van der Eng
Enter
Erf
Erwteman
Evenboer
F
Fleerakkers
Fokken
Fokker
Fruitema
Fruitman
Fuik
Funnekotter
G
Gamelkoorn
Gans
Gansekoele
Ganzeboer
Ganzeboom
Gardenier
de Geit
Gerst
Geyteman
Gier
Gierveld
Glimmerveen
Goorhorst Oude Sandering
Gortworst
Goudappel
Graanboom
Graanoogst
Graansma
Graanstra
Graas
Graaskamp
Gras
Grasboer
Graswinckel
Grishaver
Groeizaam
Groeneboer
Groenekaas
Groente
Grote Stroek
Groot Baltink
Groot Bramel
Groot Breteler
Groot Boerlage
Grootherder
Groot Jentink
Groothuesheidkamp
Groothuismink
Grootkarzijn
Groot Nueland
Groot Oonk
Groot Rouwen
Grootscholten
Groot Tjooitink
Groot Zevert
Groot Zwaaftink
Groote Balderhaar ten Velde
Groteboer
Grotenboer
Grootte Schaarberg
H
de Haan Uit Oude Groeneveld
Haantjes
Halfschepel
Halm
Hanemaayer (Duitse oogstarbeider)
Hanenberg
Hanedoes
Hanegraaf
Hanekroot
Hanepen
Haneveer
Haneveld
Hark
Hateboer
Haver
Haverbult
Haverhals
Haverkamp
Haverkate
Haverkorn
Haverkorst
Haverkort
Haverkotte
Haverland
Haverman
Havertong
Heiboer
Hen
Hendervanger
Hengst
Hengsteboer
Hennep
Hennephof
Henneveld
Hennip
Hennipman
Hennipsmaat
Herderschee
Hoefakker
Hoen
Hoenkamp
Hoenderdos
Hoenderkamp
Hoendermis
Hoendervanger
Hoendervoogt
Hoevenaar
Hommel
Honing
Hoeder
Hooisma
Hoonakker
Hopkoper
Hoppenbrouwer
Hopstaken
Houtakkers
Hovenier
I
Imker
J
Jongboer
Jongeboer
Jongschaap
Juk
K
Kaas
Kaasenbrood
Kaasgaren
Kaashoek
Kaasjager
Kaasschieter
Kalf
Kalfsvel
Kalkoen
Kattenpoel Oude Herink
Kalverboer
Kalverda
Kalverkamp
Kapoen
Kelfkens (komt van kalf)
Kers
Kerseboom
Keuter (kleine boer)
Keuterman
Kieken
Klaasboer
Klaverboer
Klaverweide
Kleiboer
Klein Arfman
Klein Avinck
Klein Avink
Klein Boonschate
Klein Breteler
Klein Douwel
Klein Elhorst
Klein Gansei
Klein Ganseij
Klein Gunnewiek
Klein Günnewijck
Klein Haneveld
Klein Heerenbrink
Klein Hemmink
Klein Hollenberg
Klein Horstman
Klein Iking
Klein Ikink
Klein Kauwenberg
Klein Klouwenberg
Klein Lankhorst
Kleinluchtenbeld
Kleinlugtenbeld
Klein Leunk
Klein Nagelvoort
Klein Nulend
Klein Nulent
Klein Robbenhaar
Klein Rot
Kleine Schaars
Klein Snakenborg
Klein Snavelborg
Klein Soetebier
Kleinelangeveldsloo
Kleine Rammelkamp
Kleine Snuverink
Kleine Stroek
Klein Tank
Kleine Toereers
Kleinlangegevelsloo
Kleinlangenhorst
Klein Schiphorst
Klein Slaghekke
Klein Sprokkelhorst
Klein Swormink
Klein Zaaltink
Klein Zessink
Kleipaste
Kloek
Klompalberts
Klomparends
Klompé
Klompenhouwer
Klompjan
Klompmaker
Klompstra
Kloosterboer
Kloprogge
Knoflook
Knol
(de) Koe
Koebeer
Koebrugge
Koedam
Koedoder
Koedood
Koedoot
Koedijk
Koedijker
Koehoorn
Koehorst
Koeiman
Koemeester
Koemelker
Koeslag
Koestal
Koestapel
Koetje
Koevoet
Koeweide)
Koekelkoren
Komkommer
Komkommerman
Knoflook
Kokelkoren
Kooiker
Koolhoven
Koolma
Koolmoes
Koolstra
Kooltuin
Koornneef
Kooiker
Korenaar
Korenhof
Korenman
van de Korenmarkt
Korenromp
Korenstra
Korrel
Kortekaas
Kortekool
Kotter (keuterboer)
Kotterik
Krootjes
Kruid
Kruitmoes
Kruiwagen
Kuiken
Kuilboer
Kuus (varken)
Kwaadgras
Kwakkelboer
Kweekman
L
Lammerschaag
Lammerschop
Lamsvel
Landbouwer
Landman
Landwaart
Laufkotter
Ledeboer
Leiseboer
Letteboer
Lievestroo
Loerakker
Loot
Lutjeboer
Lutje Farwick
Lutje Holzik
Lutje Hulsik
Lutje Spelberg
Lutje Wagelaar
Lijnzaad
M
Maaiveld
Maaijer
Mateboer
Meent
Meierdrees
Melk
Melkenkoek
Melker
Melkert
Melkman
Melkpot
Melkstop
Meloen
Merriënboer
Mest
Moesman
Molkenboer
Morel
Mudde
N
Nattekaas
van Nimmerdor
Noot
Nijeboer
Nijenboer
Nije Olde Everink
Olde Benneker
Olde Bolhaar
Olde Daalhuis
Olde Dubbelink
Olde Grunder
Olde Hanhoff
Olde Hanhoff
Olde Hanter
Olde Hanter
Olde Hensken
Olde Juninck
Olde Juninck
Olde Kalter
Olde Keizer
Olde Kieverik
Olde Kieverik
Olde Kleine Kavik
Olde Meijerink
Olde Rikkert
Olde Scholtenhuis
olde Scholtenhuis
Onderdenwijngaard
Onderstal
Ongerboer
Onkruijt
Ooft
Ooi
Op Heij
Opstal
Os
Ossebaard
Ossenblok
Ossendrijver
Ossenkoppele
Ossewaarde
Osseweijer
Ouboter
Oude Aink
Oude Elferink
Oude Groen
Oude Groenerger
Oude Groeneveld
Oude Groeniger
Oude Grotebevelsborg
Oude Hendriksman
Oude Huikink
Oude Keizer
Oude Koehorst
Oude Kosterink
Oude Kotte
Oude Lutkehuis
Oude Moleman
Oude Mulders
Oude Scholten
Oude Spekhorst
Oude Steenhof
Oude Voshaar
P
Paanakker
Pachter
Pamboer
Pens
Peen
Peer
Peerdeman
Pelleboer
Peerenboom
Perk *
Peul *
Peulen *
Peulken *
Pink *
Pinksterboer *
Plag
Pamboer
Plaggemars
van Plaggenhoef
Ploegmakers
Ploegsma
Ploegstra
Plugboer
Pluimgraaff
Plukker
Polderboer
Pronkhorst
Pruimboom
Puul
van Puurveen
R
Raap
Radijs
Ram
Reuzel
Rietsnijder
Ripzaad
Ritstier
Rogge
Roggeband
Roggema
Roggeveen
Roggeveld
Ruigentuin
Ruighaver
Rund
Runderkamp
Rundervoort
Rijkeboer
Rijploeg
S
Schaapherder
Schaaphok
Schaapman
de Schaapmeester
Schaapsmeerder
Schaapstal
Schaapveld
Schaapwol
Schapekop
Schapendonk
Schapevel
Schep
Schepel
Schoffelen
Scholten Linde
Schoof
Schoonakker
Schultenjohann
Schuiteboer
Segboer
Sennekool
Sikkel
Sla
Slabbekoorn
Slikboer
Sneeboer
Soepboer
Sombogaart
Spelt
Spieker
Spitter
Spijkerboer
Stek
Stengel
Sterkeboer
Stier
Stoppel
Stroboer
Strobos
Stronk
Stroo
Strooband
Stroobos
T
Tielboer
Tuinder
Tuinzaad
Tulp
Turf
Turfboer
Tijman op Smijers
U
Uijenboer
Uitjes
V
Vaars
van der Vee
Veenboer
Veeneklaas
Veldboer
Velenturf
Velsterboer
Vennegoor
Vers
Vlas
Vlasbloem
Vlaskamp
Vlaspolder
Vlasveld
Voerknecht
Vogelvanger
Voorhoeve
Vroegindewei
W
Waalboer
Waaleboer
Walenboer
Warmoesman
in de Weide
Weiland
Wensveen
Winterboer
Witlam
Wol
Worst
Wortel
Wortelboer
Woudboer
Wijnakker
Wijngaard
Wijnoogst
Wijnveen
Wijt
Z
Zaad
Zaaiman
Zaayer
Zandboer
Zeeboer
Zeis
Ziekemeijer
Zielhorst
Zoetemelk
Zomervrucht
Zoutemelk
Zuurveen