Punters

De punter komt (of kwam) voor in de veengebieden van Overijssel, Friesland, Zuid-Holland en Utrecht, en in de Bollenstreek en de Zaanstreek.

Punter is de verzamelnaam van de diverse typen kleine open platbodems die zijn ontwikkeld in de rivieren, delta's en veengebieden van Nederland. Ze worden gekenmerkt door een nagenoeg platte, lancetvormige onderkant, rechte, sterk hellende stevens en hoekige spanten. 

 

  • De noordwesthoek of Gieterse punter is een vrij kleine variant uit Giethoorn of de buurt van Giethoorn. Momenteel is dit waarschijnlijk de meest voorkomende en bekendste vorm van de punter.
  • De Belter punter komt uit de streek van Belt-Schutsloot en het Belterwijde en lijkt sterk op de Gieterse punter. Deze soort heeft in verband met de diepte van de Kleine Belterwijde, die bomen onmogelijk maakt, roeidollen.
  • De Beulaker punter is in vergelijking met de Gieterse punter hoger opgeboeid, in verband met de grote golfslag op de Beulakerwijde.
  • De Kamper punter, het kleinste type zeepunter, werd vroeger op de Zuiderzee gevaren.
  • De Aalsmeerse punter, uit Aalsmeer.
  • De Kuunder punter, van Kuinre (aan de Zuiderzeedijk).
  • De Plezierveldschuit, uit West-Friesland. Dit scheepstype kwam aan het begin van de twintigste eeuw nog in groten getale voor in Enkhuizen. De gegoede burgers trokken er in hun vrije tijd met hun gasten op uit, om te varen op de binnenwateren van West-Friesland. Door de betere verkeersmiddelen en het omzetten van weide in tuinbouwgrond raakte het scheepstype in onbruik. Al voor 1940 waren de laatste scheepjes verdwenen. Alleen een modelletje in het stadhuis van Enkhuizen herinnerde nog aan de plezierveldschuiten uit het verleden.
  • De Vloedpunter is een type punter uit de Overijsselse polders. Hij lag bij de boer op zolder en werd ingezet als de polder overstroomd was. Hij was zo gebouwd dat hij direct kon worden gebruikt, breeuwen was niet nodig doordat de gangen volledig pas waren gemaakt. Een vloedpunter kon niet te lang in het water liggen, de gangen zouden dan zo uitzetten dat ze los raakten van de spanten.