Onderscheiding

Een onderscheiding, orde of decoratie is een ereteken dat iemand kan ontvangen vanwege zijn verdiensten of als eerbetoon. De wereldlijke of kerkelijke overheid of een andere hogere instantie kan een onderscheiding verlenen.

Uiterlijke draagtekens in de geschiedenis

Onderscheidingen hebben in verschillende culturen en perioden uiteenlopende vormen gekregen, maar het gaat altijd om uiterlijkheden en titels, niet om beloningen in natura.

Het mogen dragen van bijzonder schoeisel (de rode hakken van de Romeinse magistraten), bijzondere gewaden, hoofddeksels met pauwenveren, lauwerkransen, kransen op het hoofd en de phalerae, ronde broches op het kuras van een Romeins soldaat zijn vormen van onderscheidingen in de oudheid en het oude China.

In Europa hebben onderscheidingen na de 11e eeuw de vorm van ridderkruisen aan ketens en linten, sterren en aan linten gedragen medailles aangenomen.

Lintjesregen in Nederland

In Nederland worden jaarlijks Koninklijke onderscheidingen uitgedeeld, met name rond Koninginnedag of Koningsdag, bijvoorbeeld een kruis of medaille van een ridderorde. Daarnaast bestaan militaire onderscheidingen, die soms behoren tot de koninklijke onderscheidingen en civiele onderscheidingen. Veel landen kennen een onderscheiding met zwaarden.

Pauselijke onderscheidingen

Voor bewezen verdiensten aan Kerk en samenleving die niet in aanmerking komen voor waardering middels een pauselijke ridderorde, kan de Paus de hoge pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice of de lagere Bene Merenti verlenen.

Ridderorden of tekens van een vereniging of lagere overheid

Een ereteken van een ridderlijke orde kan ook gezien worden als een onderscheiding, evenals een ereteken van een vereniging of lagere overheid. Zo kunnen deze een eremedaille, erepenning, legpenning of plaquette uitreiken. Het Nederlandse Rode Kruis heeft eigen onderscheidingen zoals het Kruis van Verdienste.

Portret in diamanten

Een bijzondere onderscheiding is een Portret in diamanten dat aan staatslieden en militairen wordt gegeven en dat op het lint van een hoge orde op de borst wordt gedragen.

Cum laude bij diploma's

Bij het afstuderen kan de student bij een extra goede prestatie worden onderscheiden door de vermelding cum laude, Latijn voor 'met lof'.

 

Hieronder vindt u de lijst van de officiële onderscheidingen in Nederland.

De onderscheidingen zijn vastgelegd in het Besluit draagvolgorde onderscheidingen  dat gepubliceerd is in de Staatscourant. Het gaat om onderscheidingen die nu nog gedragen worden. Daarnaast zijn er nog officiële onderscheidingen die niet meer worden toegekend en gedragen.

 

Militaire Willems-Orde

Kruis (Medaille) voor Moed en Trouw

Eresabel

Verzetskruis

Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon in goud

Orde van de Nederlandse Leeuw

Orde van Oranje-Nassau

Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau

Huisorde van Oranje

Kruis van Trouw en Verdienste van de Huisorde van Oranje

Eremedaille voor Voortvarendheid en Vernuft

Eremedaille voor Kunst en Wetenschap

Kroonorde

Eervolle Vermelding

Bronzen Leeuw

Verzetsster Oost-Azië 1942-1945

Bronzen Kruis

Kruis van Verdienste

Vliegerkruis

Erepenning voor Menslievend Hulpbetoon in zilver en in brons

Erepenning voor Verdiensten jegens Openbare Verzamelingen (Museumpenning)

Onderscheidingsteken ter erkenning van uitstekende daden bij watersnood verricht (Watersnoodmedaille)

De Ruytermedaille

Medaille van het Nederlandsche Roode Kruis (Regeringsmedaille)

Erkentelijkheidsmedaille

Ereteken voor Verdienste (Defensie)

Eremedaille voor verdienste politie

Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven (Expeditiekruis)

Oorlogsherinneringskruis

Verzetsherdenkingskruis

Ereteken voor Orde en Vrede

Nieuw-Guinea Herinneringskruis

Mobilisatie-Oorlogskruis

Kruis voor Recht en Vrijheid

Herinneringsmedaille VN-Vredesoperaties

Herinneringsmedaille Multinationale Vredesoperaties

Herinneringsmedaille Internationale Missies (voorheen: Herinneringsmedaille Vredesoperaties)

Herinneringsmedaille voor Humanitaire Hulpverlening bij Rampen (voorheen: Herinneringsmedaille Rampenbrigade)

Kosovo-medaille

Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als Officier (Officierskruis)

Onderscheidingsteken voor Langdurige en Trouwe Dienst (Trouwe Dienst Medaille)

Onderscheidingsteken voor trouwe dienst bij de Militaire (Marine) Kustwacht voor vrijwillig dienende militairen beneden de rang van officier

Onderscheidingsteken voor trouwe en langdurige dienst Nederlandse politie

Vrijwilligersmedaille Openbare Orde en Veiligheid (voorheen: Vrijwilligersmedaille)

Herinneringsmedaille 1926

Herinneringsmedaille Erewacht 1933

Huwelijksmedaille 1937

Inhuldigingsmedaille 1948

Herinneringsmedaille 1962

Huwelijksmedaille 1966

Inhuldigingsmedaille 1980

Medaille bezoek aan de Nederlandse Antillen 1980

Huwelijksmedaille 2002

Inhuldigingsmedaille 2013

Herinneringsmedaille bezoek in 2013 aan het Caribisch deel van het Koninkrijk

Herinneringsmedaille Buitenlandse bezoeken

Herdenkingspenning komst Ambonezen naar Nederland (Rietkerk-penning)

Marinemedaille

Landmachtmedaille

Marechausseemedaille

Luchtmachtmedaille

Herinneringsmedaille Vrijwillige Politie 1948-1998

Ereteken Meester-Scherpschutter voor Schepelingen van de Koninklijke Marine

Ereteken Meester-Kanonnier voor Schepelingen van de Koninklijke Marine

Vaardigheidsmedaille KNIL

Schietprijsster KNIL

Souvereine Militaire Hospitaal Orde van Sint Jan van Jeruzalem van Rhodos en van Malta

Johanniter Orde in Nederland

Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht

Zilveren Anjer

Orde van de Gouden Ark

Medaille van het Carnegie Heldenfonds

Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis

Medaille van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis

Medaille van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart

Prins Mauritsmedaille

Medaille voor Bijzondere Verdiensten van de Koninklijke Nederlandse Vereniging ‘Onze Luchtmacht’

Herinneringsmedaille Luchtbescherming 1940-1945

Herinneringskruis 1939-1940 (Nederlandse Rode Kruis)

Herinneringskruis 1940-1945 (Nederlandse Rode Kruis)

Medaille voor 10 jaar Trouwe Dienst (Nederlandse Rode Kruis)

Kruis van de Koninklijke Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding voor betoonde marsvaardigheid (Vierdaagsekruis)

Nationale Sportmedaille NOC*NSF

Nationale Vijfkampkruis NOC*NSF

Kruis van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserve Officieren (TMPT-kruis)

Elfstedenkruis

onderscheidingen van de Verenigde Naties

onderscheidingen van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie

onderscheidingen van de West-Europese Unie

onderscheidingen van de Multinational Force & Observers

onderscheidingen van de Europese Gemeenschap

onderscheidingen van de Europese Unie

Baltic Air Policing-Medal