Rabbijnen

Een rabbijn of rabbi (Aramees: רַבִּי, rabī, Jiddisch: רבה, Rebeh) is een joodse geleerde die een expert is op het gebied van de halacha, de joodse wet. 'Rabbi' is een oud-Hebreeuwse term voor leraar. De moderne Hebreeuwse naam is רב, 'rav' wat letterlijk 'veel' of 'groot' betekent. 'Rabbi' in huidig Hebreeuws betekent Mijn meerdere / leraar'.
Rabbijnen zijn vaak de spirituele leiders van synagoges en spelen een rol in het onderwijzen, adviseren en leiden van religieuze diensten.
Rabbijnen zijn voornamelijk verantwoordelijk voor het onderwijzen van de joodse wet en traditie, het beantwoorden van religieuze vragen en het leiden van religieuze diensten in de synagoge. Ze kunnen ook betrokken zijn bij huwelijksvoltrekkingen, begrafenissen en andere rituelen.
De opleiding tot rabbijn is intensief en duurt vaak vele jaren, waarbij de nadruk ligt op het bestuderen van de halacha, de Talmoed en andere joodse teksten.
Verschillende stromingen:
Binnen het jodendom zijn er verschillende stromingen, en de rol en taken van een rabbijn kunnen variëren afhankelijk van de stroming. Sommige rabbijnen zijn meer betrokken bij het leidinggeven aan de gemeenschap, terwijl anderen zich meer richten op het onderwijs en de studie.
Hoewel het traditioneel een mannenberoep was, zijn er tegenwoordig ook vrouwelijke rabbijnen.
Lijst van opperrabbijnen van het synagogaal resort Groningen.
Izaak Josef Cohen was vanaf ca. 1730 de eerste rabbijn in Groningen. Zijn opvolger Levie Hartog Geloga was de eerste die de titel opperrabbijn droeg.
Ambtsperiode naam opperrabbijn
1790 - 1798 Levie Hartog Geloga
1800 - 1801 Isaac Lemming
1802 - 1808 Samuel Berenstein
1811 - 1821 Abraham Izaaks Deen Vanaf 1813 ook opperrabbijn van Friesland
1824 - 1848 Salomon Rosenbach 1821-1823 dajan (hulprabbijn)
1848 - 1851 Baruch Bendit Dusnus a.i., was opperrabbijn in Leeuwarden
1852 - 1861 Jacob Moses Rosenberg
1862 - 1888 Jeremias Samuel Hillesum a.i., was rabbijn in Meppel
1888 - 1903 Abraham van Loen
1904 - 1918 Eliazer Hamburg
1919 - 1926 Abraham Asscher
1927 - 1929 Bernard Davids
1932 - 1943 Simon Dasberg
1949 - 1952 Aäron Prins
Lijst van opperrabbijnen van het synagogaal ressort Drenthe
Ambtsperiode naam opperrabbijn
1852 - 1880 Jeremias Samuel Hillesum
1888 - ca. 1895 Tobias Tal a.i.
ca. 1895 - 1905 Abraham van Loen a.i.
1905 - 1915 Mozes Monasch
1915 - 1918 Lion Wagenaar a.i.
1918 - 1935 Justus Tal
1935 - 1945 Abraham Salomon Levisson
Lijst van (opper)rabijnen van Rotterdam
Ambtsperiode naam opperrabbijn bijzonderheden
1648 - ±1672 Josia Pardo opperrabbijn van de Sefardiem en Asjkenaziem in Rotterdam
1674 - ca. 1700 Juda Löb ben Rabbi Sjelomo
ca. 1700 - 1708 Juda Löb ben Rabbi Efraim Asjer Ansel Voordien 1e Opperrabbijn van Londen
1708 - 1736 Sjelomo ben Rabbi Mordechaj (Lipschütz) Voordien Opperrabbijn in Den Haag
1737 - 1754 Juda ben Rabbi Sjelomo (Lipschütz) opvolger van zijn vader
1754 - 1779 Abraham ben Rabbi Juda (Lipschütz) opvolger van zijn vader
Juda Aryeh Leib Eger zoon van Akiba Eger I, gevraagd maar geweigerd
1781 - 1809 Levy Hijman Breslau Auteur Penee Arjeh
1809 - 1813 Marcus Lissa wnd. samen met Wolf ben Feiwisj Mezrits
1813 - 1833 Elias Casriël achterkleinzoon van Sjelomo Lipschütz
1834 - 1845 Emanuel Joachim Löwenstam kleinzoon van Levy Heijman Breslau
1845 - 1848 Marcus Löwenstam a.i., kl.zoon van Levy Heijman Breslau
1848 - 1850 B.S. Berenstein a.i., genoemd rebbe Beer, opperrabbijn van Den Haag
1850 - 1870 Dr. Joseph Isaacsohn Schoonzoon van Rabbi Jacob Ettlinger
1870 - 1885 B.S. Berenstein a.i., genoemd rebbe Beer, opperrabbijn van Den Haag
1885 - 1928 Dr. Bernhard Ritter
1928 - 1930 S.J.S. Hirsch a.i., opperrabbijn te Zwolle
1930 - 1945 Aäron Barend (Bernard) Davids Gedeporteerd, omgekomen in Bergen-Belsen
1945 - 1954 Justus Tal wnd., opperrabbijn van Amsterdam
1954 - 1959 S.A. Rodrigues Pereira wnd.
1959 - 1971 Lou Vorst Vanaf 1946 rabbijn, vanaf 1959 opperrabbijn.
1971 - 1974 Daniël Kahn
Lijst van opperrabbijnen van Friesland
Ambtsperiode naam opperrabbijn bijzonderheden
1808 - 1811 Samuel Berenstein
1813 - 1821 Abraham Izaaks Deen Vanaf 1811 ook opperrabbijn van Groningen.
1821 - 1836 Joachim Loewenstam
1836 - 1840 vacant
1840 - 1886 Baruch Bendit Dusnus 1848-1851 a.i. opperrabbijn in Groningen
1886 - 1895 Lion Wagenaar Vervolgens opperrabbijn van Gelderland
1895 - 1899 Tobias Lewenstein
1900 - 1918 Samuel Rudelsheim
1924 - 1927 Bernard Davids Vervolgens opperrabbijn van Groningen
1929 - 1932 Simon Dasberg Vanaf 1932 opperrabbijn in Groningen, bleef tot 1935 a.i. aan in Friesland
1935 - 1945 Abraham Salomon Levisson Tevens opperrabbijn in Drenthe
Lijst van opperrabbijnen van het synagogaal ressort Gelderland.
Ambtsperiode naam opperrabbijn
1817 - 1822 Seligman Lazarus Frenkel
1823 - 1828 Jacob Steir
1828 - 1833 J. Levisson
1833 - 1876 Jacob Lehmans (ca.1807-1876)
1876 - 1880 Berend Berenstein
1880 Jeremias Samuel Hillesum
1880 - 1895 Tobias Tal
1895 - 1918 Lion Wagenaar
1918 - 1942 Joël Vredenburg
1942 - 1945 Abraham Salomon Levisson
Lijst Nederlandse Opperrabbijnen\
alfabetisch
A
Abraham Asscher (1884-1926)
B
Samuel Berenstein
Elieser Berlinger
D
Simon Dasberg
Bernard Davids
Abraham Izaaks Deen
Joseph Hirsch Dünner
Baruch Bendit Dusnus
E
Raphael Evers
F
Philip Frank
G
Levie Hartog Geloga
H
Eliazer Hamburg
Jeremias Samuel Hillesum
J
Binyomin Jacobs
Meir Just
L
Isaac Lemming
Abraham Salomon Levisson
Abraham van Loen
M
Isaac Maarsen
Mozes Monasch
O
Abraham Samson Onderwijzer
P
Abraham Prins
R
Aryeh Ralbag
Bernhard Ritter
Salomon Rosenbach
Jacob Moses Rosenberg
S
Lodewijk Hartog Sarlouis
Aron Schuster
T
Justus Tal
Tobias Tal
V
Lou Vorst
Joël Vredenburg
W
Lion Wagenaar
Joseph Wijnkoop
Lijst van orthodoxe rabbijnen
Dit is een lijst van beroemde orthodoxe rabbijnen.
- Litwish (Litouws) charedisch
Beroemde leiders van het Litouws jodendom zijn o.a.:
Vooroorlogs De Wilna Gaon (1720-1797), Vilna Gaon
Rabbijn Avraham Yeshayah Karelitz (1878-1953), de Chazon Ish
Rabbijn Yitzchak Zeev Soloveitchik (1886-1959), de Brisker Rav
Rabbijn Yaakov Yisroel Kanievsky (1899-1985), de Steipler Gaon
Rabbijn Moshe Feinstein (1895-1986)
Rabbijn Shlomo Zalman Auerbach (1910-1995)
Rabbijn Elazar Menachem Shach (1898-2001),
Rabbijn Yosef Sholom Eliashiv (1910-2012), Jeruzalem
Rabbijn Chaim Pinchas Scheinberg (1910-2012)
Rabbijn Michel Yehuda Lefkowitz (1913-2011)
Rabbijn Aharon Leib Shteinman (1914-2017)
Rabbijn Nissim Karelitz (1926-2019)
Rabbijn Chaim Kanievsky (1928-2022)
Rabbijn Gershon Edelstein (1923-2023)
- Chassidisch
Het chassidisme ontstond met de Baal Shem Tov en zijn voornaamste leerling, de Maggid van Mezritch. Alle chassidische bewegingen stammen van deze twee geleerden af. Veel chassidische bewegingen stammen af van nog twee op hen volgende rabbijnen, de Noam Elimelech en de Chozeh van Lublin. De vier rabbijnen waren studenten van elkaar, maar geen familie. Vanuit hun studenten zijn de meeste hedendaagse chassidische bewegingen ontstaan.
Rabbijn Yisroel ben Eliezer (1698-1760), de Baal Shem Tov of Besht
Rabbijn Dov Ber, de Maggid van Mezritch
Rebbe Elimelech van Lizhensk (1717-1786), de Noam Elimelech
Rebbe Yaakov Yitzchak (1745-1815), de Chozeh van Lublin
- Satmar
De eerste rebbe van Satmar was een leerling van de Chozeh van Lublin. Van de eerste Rebbe Moshe tot Rebbe Yekusiel Yehuda die in 1944 overleed waren alle rebbes zonen van elkaar. Rebbe Yekusiel Yehuda had echter geen zoon, en dus werd rabbijn Joel de nieuwe Rebbe. Ook rabbijn Joel had geen zoon die nog leefde bij zijn dood, en dus werd zijn neef rabbijn Moshe de nieuwe Rebbe. Na het overlijden van Rebbe Moshe in 2006 splitste Satmar op in een beweging met twee rebbes: zijn zonen Rebbe Aharon en Rebbe Zalman Leib, die ieder een aanzienlijke aanhang hebben.
Rebbe Moshe Teitelbaum van Ujhel (1759-1841), de Yismach Moshe
Rebbe Elazar Nissan Teitelbaum van Drobitsch (....-1854)
Rebbe Yekusiel Yehuda Teitelbaum van Sighet (1808-1883), de Yetev Lev
Rebbe Chananyah Yom Tov Lipa Teitelbaum van Sighet (....-1904), de Kedushas Yom Tov
Rebbe Chaim Tzvi Teitelbaum van Sighet (1884-1926), de Atzei Chaim
Rebbe Yekusiel Yehuda Teitelbaum van Sighet (1911-1944)
Rebbe Joel Teitelbaum (1887-1979), Satmar Rebbe, Satmar Rov, Reb Yoelish
Rebbe Moshe Teitelbaum (1914-2006), de Berach Moshe, zoon van de Atzei Chaim (neef van Rebbe Joel)
Rebbe Aharon Teitelbaum (1948-)
Rebbe Zalman Leib Teitelbaum (1952-)
- Chabad-Lubavitch
De eerste Rebbe van Chabad-Lubavitch was een student van de Maggid van Mezritch. Niet alle rebbes van Chabad-Lubavitch zijn zonen van elkaar. De Tzemach Tzedek was een schoonzoon van zijn oom de "mitteler" rebbe en zoon van een dochter van de alter Rebbe. De zevende Rebbe is ook een schoonzoon van zijn voorganger. Na het overlijden van de zevende rebbe in 1994 heeft Chabad geen nieuwe rebbe aangesteld. De laatste rebbe had ook geen kinderen.
Rebbe Shneor Zalman van Liadi (1745-1812), de Alter Rebbe
Rebbe Dovber Schneuri (1773-1827), de Mitteler Rebbe
Rebbe Menachem Mendel Schneersohn (1789-1866), de Tzemach Tzedek
Rebbe Shmuel Schneersohn (1834-1882)
Rebbe Sholom Dovber Schneersohn (1860-1920)
Rebbe Yosef Yitzchok Schneersohn (1880-1950)
Rebbe Menachem Mendel Schneerson (1902-1994)
Rabbijn Joel Teitelbaum (1887-1979), Satmar Rebbe ("Reb Yoelish"), president van de Edah HaChareidis
Rabbijn Menachem Mendel Schneerson (1902-1994), Lubavitcher Rebbe
Rabbijn Naftali Tzvi Halberstam (1931-2005), Bobover Rebbe
Rabbijn Moshe Teitelbaum (1914-2006), Satmar Rebbe, president van de Edah HaChareidis
Rabbijn Yisroel Dan Taub (1928-2006), Modzitzer Rebbe
Rabbijnen (poskim, dayonim)
Rabbijn Moshe Halberstam (1932-2006), lid van de Badatz van de Edah HaChareidis
- Beroemde levende chassidische leiders zijn o.a.:
Rabbijn Yissochor Dov Rokeach, Belzer Rebbe
Rabbijn Aharon Teitelbaum, Satmar Rebbe (betwist)
Rabbijn Zalman Leib Teitelbaum, Satmar Rebbe (betwist)
Rabbijn Yisroel Moshe Dushinsky, Dushinsky Rebbe
Rachmastrivka Rebbe, een in Israël en zijn oom in NY
Slonimer Rebbe Jeruzalem
Slonimer Rebbe Bnei Brak
Vizhnitzer Rebbe Monsey
Vizhnitzer Rebbe Bnei Brak
Modzhitzer Rebbe. Na overlijden van de vorige rebbe hebben twee zonen overgenomen.
Spinka Rebbe.
Skullener Rebbe
Puppa Rebbe in Williamsburgh
Shomer Emunim Rebbe
Toldos Avrohom Yitzchok Rebbe
Toldos Aharon Rebbe
Tzanz-Klausenburger Rebbe Een broer in NY en een in Israël
Tzanz-Tschakave Rebbe
Pshevorsker Rebbe in Antwerpen
Biala Rebbe
Nadvorna Rebbe
Tosher Rebbe Canada
Bobover Rebbe Rabbijn Bentzion Halbershtam NY
Gerrer Rebbe
Kotzker Rebbe
Shotzer Rebbe
Chernobyler Rebbe
Skverrer Rebbe in New Square NY
Tshortkover Rebbe
Bostoner Rebbe
Aleksander Rebbe
Karlin-Stolin Rebbe
Kosover Rebbe
Lelover Rebbe
Lutzker Rebbe
Munkatsher Rebbe in NY
Naroler Rebbe
Rimnitzer Rebbe
Ropshitzer Rebbe
Sadigurer Rebbe in Tel Aviv
Sassover Rebbe
Amshinover Rebbe
Rabbijnen (poskim, dayonim)
Rabbijn Yitzchok Tuvia Weiss, opperrabbijn van de Edah HaChareidisVoormalig lid van het rabbinaat van Machzike Hadas in Antwerpen
Sefardisch
Rabbijn Jitschak Kadoeri
Rabbijn Ovadia Yosef
Rabbijn Yitzchak Yosef
Rabbijn shalom cohen
Rabbijn Shlomo Amar
Modern-orthodox / Nationaal-religieus / Religieus-zionistisch
Rabbijn Awraham Jitschak Kook
Rabbijn Meir Kahane
Rabbijn Shlomo Goren
Rabbijn Awraham Shapiro
Rabbijn Mordechai Eliyahu
Rabbijn Yona Metzger
- Nederlandse rabbijnen
Vooroorlogs
Rabbijn Dr Benjamin Israel Ricardo
Rabbijn Abraham Samson Onderwijzer
Rabbijn Joël Vredenburg
Rabbijn Simon de Vries
Naoorlogs
Rabbijn Meir Just (voormalig Opperrabbijn)
Rabbijn Ies Vorst
Chacham-Emeritus Dr Pinchas Toledano
Rabbijn Raphael Evers
Opperrabbijn Binyomin Jacobs
Rabbijn Lody van de Kamp
De leden van het College van Rabbijnen
- Rabbijn Menno ten Brink Amsterdam, Gelderland, Suriname, Alkmaar coördinator College van Rabbijnen en Beth Din Tsedek decaan Levisson Instituut geestelijk verzorger Sinai Centrum
- Rabbijn Marianne van Praag Den Haa
- Rabbijn Albert Ringer Rotterdam en Twente
- Rabbijn Joram Rookmaaker Amsterdam Krijgsmachtrabbijn
- Rabbijn Kineret Sittig Freelance rabbijn en onderzoeker voorzitter Stichting Koleenoe
- Rabbijn Corrie Zeidler Utrecht Justitie rabbijn
- Rabbijn Peter Luijendijk Noord Nederland
- Rabbijn Brian Brabant
Standplaats en/of functie(s)
van overige rabbijnen:
- Rabbijn Hetty Groeneveld Justitierabbijn
- Rabbijn Navah-Tehilla Livingstone-Shmuelit Emerita zingende rabbijn Utrecht
- Rabbijn Awraham Soetendorp Emeritus rabbijn Den Haag
Nederlandse Rabbijnen
B
- Tamarah Benima
- David Brodman
D
- Samuel Dasberg
H
- Uri Halevi
- Meijer de Hond
K
- Lody van de Kamp
- Barend Katan
- Shmuel Katz
M
- Menasseh Ben Israel
- Leo Mock
R
- Benjamin Ricardo
S
- Awraham Soetendorp
- Jacob Soetendorp
V
- Ies Vorst
- Simon de Vries
W
- Abraham de Wolff